تاریخ های محلی ایران
زینب فضلی
چکیده
در بررسی تاریخِ تمدن اسلامی و نیز تاریخ شهرهای ایران، جایگاه مراغه به عنوان شهری تاریخی از منظر تمدنی به‌شکل بایسته‌ای تبیین نشده است. از این‌رو، در این پژوهش تاریخی با رویکرد تمدنی در حوزه مطالعات تاریخ‌های محلی به واکاوی و تبیین پیوند مراغه با تمدن اسلامی پرداخته شده است. بنابر یافته‌های این مطالعه، مراغه تا اواسط قرن هفتم‌هجری، ...
بیشتر
در بررسی تاریخِ تمدن اسلامی و نیز تاریخ شهرهای ایران، جایگاه مراغه به عنوان شهری تاریخی از منظر تمدنی به‌شکل بایسته‌ای تبیین نشده است. از این‌رو، در این پژوهش تاریخی با رویکرد تمدنی در حوزه مطالعات تاریخ‌های محلی به واکاوی و تبیین پیوند مراغه با تمدن اسلامی پرداخته شده است. بنابر یافته‌های این مطالعه، مراغه تا اواسط قرن هفتم‌هجری، با وجود اهمیت در تحولات تاریخی، مرکزی تمدنی محسوب نمیشد. اما پس از برافتادن بغداد بهدست مغولان، این شهر بهکانونی علمی در جهان اسلام تبدیل گردید. در نیمه دوم قرن هفتم هجری، تأسیس مجموعۀ رصدخانه و گردآمدن شمار زیادی از دانشوران برجسته، وجهۀ فرهنگیـ تمدنی مراغه را به‌شکل چشمگیری تغییر داد. فعالیتهای رصدیـعلمی در این مرکز، تألیف آثار برجسته علمی مانند زیج ایلخانی، پدیداری نظریههای بدیع نجومی و نیز پدیدآوردن تحریرهای نو از متون علمی طی این دوره، مراغه را در شمار مراکز علمیـتمدنی جهان اسلام درآورد. در نتیجۀ چنین دستاوردهایی، القاب افتخارآمیزِ «مکتب مراغه» و «مکتب ترجمه مراغه» از سوی تاریخعلمپژوهان بهاین شهر داده شده که شهرتی همیشگی در تاریخ علم در مقیاس جهانی را برای آن به ارمغان آورده است.
